Het microbioom: een nieuwe definitie voor het mens-zijn.
‘The Human Microbiome Project’ doet ons inzien dat we zelfs op onze meest eenzame momenten nooit alleen zijn:
- Het menselijk lichaam bevat 10 keer meer bacteriën dan cellen.
- Meer dan 50% van het DNA is van bacteriële oorsprong.
- Op de huid alleen al werden meer dan 500 soorten geïsoleerd.
De mens: een wandelende kolonie.
Ons lichaam heeft veel weg van een gigantisch mierennest: een kolonie organismen die elk een individuele rol spelen in het handhaven van de gezondheid van het groter geheel. De Victoriaanse opvatting die stelt dat ‘insecten slecht zijn’ hoort inmiddels dan ook thuis in de geschiedenisboeken, niet in uw dagelijkse verzorgingsroutine. De huid bijvoorbeeld, biedt hydratatie en warmte, evenals sporenelementen en bronnen van koolstof en stikstof om deze kolonie organismen in stand te houden. In ruil daarvoor leveren de microben die ons vergezellen talloze diensten voor het gezond houden van onze huid.
- Bacteriën in de darm leveren vitamines die de spijsvertering en het immuunsysteem ondersteunen.
- Op het huidoppervlak scheiden bacteriën gericht specifieke moleculen om pathogene soorten aan te vallen en zo te voorkomen dat ze de huid koloniseren.
- Ze voorzien ons ook van een fysieke barrière tegen irriterende stoffen of allergenen en werken samen met het immuunsysteem van de huid om ontstekingen en huidreacties te minimaliseren.
Uw microbioom: even uniek als uw vingerafdruk.
De samenstelling van uw microbioom is even uniek als uzelf. Vandaar dat wetenschappers het microbioom omschrijven als het ‘2de genoom’. Het varieert steeds in functie van het lichaamsdeel, wat betekent dat er bepaalde zones dichter bevolkt zijn dan andere zones.
Een weelderig ecosysteem op het huidoppervlak.
Het belangrijkste microbioom is het microbioom dat zich op uw grootste orgaan bevindt: de huid. Elke cm² verbergt wel een miljard microben – bacteriën, virussen, schimmels en zelfs mijten – die in of op elke laag van de huid leven, zelfs in de onderhuidse vetlaag. Met een gewicht van meer dan 5 kg, vormt uw huid een stevig schild tussen de binnenkant en de buitenkant van uw lichaam. Die essentiële beschermende functie wordt de ‘barrièrefunctie’ genoemd. De stress die gepaard gaat met onze moderne levensstijl kan de rijke diversiteit aan micro-organismen die de huid bevolken en diepgaand ondersteunen echter uitputten waardoor uw huid in gevaar komt.
Hoe kan u de micro-organismen die uw huid helpen, verzorgen?
Een divers microbioom helpt ontstekingen te voorkomen die veelal verantwoordelijk zijn voor de symptomen van een gevoelige huid. Deze epidemie – maar liefst 62% van de bevolking heeft tegenwoordig een gevoelige huid – resulteert dan ook in een toename van het aantal personen dat aangeeft alternatieve middelen te zoeken voor het behouden van een gezonde huid en het cultiveren van een diverse huidflora. Zo is bijvoorbeeld probiotisch thermaal water een uniek therapeutisch ingrediënt dat bijdraagt tot het herstellen van de diversiteit van het microbioom van de huid.
Hoog tijd dus om de microbiële diversiteit in uw lichaam te accepteren en te verwelkomen. Als u zorg draagt voor uw bacteriën zullen zij op hun beurt zorg dragen voor u.
2 The NIH HMP Working Group et al. Genome Res. 2009;19:2317-2323
3 The Role of Cutaneous Microbiota Harmony in Maintaining a Functional Skin Barrier Hilary E. Baldwin, Neal D. Bhatia, Adam Friedman, Richard Martin, Sophie Seité